εμμονοκρατία

(γερμ. immanenzphilosophie, γαλλ. immanentisme). Φιλοσοφική θεωρία που υποστηρίζει ότι οι καθολικές έννοιες (universalia) και οι αξίες δεν υπάρχουν καθαυτές έξω από τη συνείδηση, αλλά αποτελούν το περιεχόμενο της συνείδησης, και δεν υπερβαίνουν την πραγματικότητα και την ιστορία. Από την άποψη αυτή, η ε. ταυτίζεται με την πολεμική κατά της μεταφυσικής αντίληψης της ουσίας και χαρακτηρίζει, κατά έναν τρόπο, τη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη, δεδομένου ότι η τελευταία αποδέχεται ως διαλεκτική τη λειτουργία του απολύτου, δηλαδή την παρουσία του απολύτου στην πραγματικότητα, χωρίς όμως να εξαντλεί το απόλυτο σε αυτή την παρουσία. Ωστόσο, αυτή ήταν και η καντιανή θεωρία του υπερβατικού των κατηγοριών, η οποία γεννήθηκε ως ορισμός της γνωστικής ικανότητας, και στη συνέχεια διευρύνθηκε για να αποτελέσει γενική θεωρία του πνεύματος και της ιστορίας. Συγγενική έννοια έχει και η θρησκευτική ε., που συνιστά μία από τις φιλοσοφικές προϋποθέσεις του θεολογικού μοντερνισμού των μη ορθοδόξων εκκλησιών.

* * *

η

φιλοσοφική θεωρία κατά την οποία τα όντα δεν υπάρχουν μεμονωμένα αλλά αποτελούν περιεχόμενο τής συνείδησης, βρίσκονται μέσα στην εμπειρία.